Thai giáo – Bước đệm cho sự phát triển của con ngay từ trong bụng mẹ

Mong muốn của mỗi bậc làm cha mẹ là được thấy con lớn lên khỏe mạnh và hạnh phúc. Trước nhu cầu ấy, thai giáo ra đời như một giải pháp hữu hiệu giúp mẹ chăm sóc bé yêu một cách tốt nhất từ sức khỏe, trí tuệ cho đến đời sống tinh thần ngay từ khi còn trong bụng. Song, làm sao để thai giáo đúng cách và giúp con phát triển toàn diện lại là một câu hỏi lớn của không ít mẹ bầu. Hãy cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.

Xem thêm: 

 

Thai giáo thực chất là quá trình giáo dục trẻ ngay từ lúc mang thai, nhằm tạo ra môi trường tốt ở bên trong và bên ngoài cơ thể mẹ, tránh những kích thích, ảnh hưởng không tốt, mang đến cho thai nhi những ảnh hưởng có lợi, thúc đẩy sự phát triển khỏe mạnh về thể chất và tinh thần của thai nhi, có lợi cho sự tăng trưởng khỏe mạnh về sau, để thai nhi có được sự phát triển toàn diện và đầy đủ.

Thai giáo là một phần quan trọng trong quá trình nghiên cứu về sinh tốt, đồng thời là điểm khởi đầu của giáo dục sớm. Ngay từ trong bụng mẹ, bé đã có thể nghe được, cảm nhận được và thậm chí còn học hỏi và nhớ được một số điều. Do đó, thai giáo là cách để mẹ có thể dạy cho trẻ hình thành đồng hồ sinh học để làm quen với nhịp thức ngủ, ăn uống, giúp trẻ khỏe mạnh, hoạt bát trong các hoạt động thể chất sau này, tăng khả năng giao tiếp và hoạt ngôn, giúp cho thai nhi sớm hình thành nên những cảm xúc tích cực, phát triển trí não và các giác quan. Như vậy việc hiểu đúng về thai giáo không chỉ giúp mẹ định hướng và điều chỉnh hành vi của mình trong thai kỳ mà còn mang lại rất nhiều lợi ích cho thai nhi.

 

Thai giáo đang trở thành phương pháp giáo dục tốt nhất cho con ngay từ khi còn trong bụng mẹ và được đông đảo bà mẹ áp dụng. Thai giáo không chỉ mang ý nghĩa đơn thuần là mang đến những bài học hữu ích cho thai nhi trước khi ra đời, mà nó còn là cách để người mẹ gửi gắm tình yêu thương của mình dành cho bé. Từ đó tạo ra môi trường tốt nhất cho con phát triển cả về sức khỏe lẫn tinh thần.

Bằng việc thực hiện đúng theo những nguyên tắc thai giáo thì mẹ sẽ giúp bé yêu sẽ có đủ điều kiện để phát triển tốt nhất về 5 giác quan là thính giác, thị giác, vị giác, khướu giác và xúc giác. Ngoài ra, thai giáo hiệu quả còn giúp bé hình thành tốt đồng hồ sinh học, giúp bé làm quen dần với thời gian ăn uống, ngủ nghỉ trong bụng mẹ. Nhờ đó, khi lớn lên, trẻ sẽ rất khỏe mạnh và tăng khả năng giao tiếp với mọi người xung quanh.

Hơn thế, đã có nhiều nghiên cứu cho thấy, thai giáo bằng thị giác đúng cách và đúng thời điểm sẽ giúp kích thích tối đa sự phát triển về thị giác của bé ngay từ khi còn nhỏ, là tiền đề vững chắc cho con có một đôi mắt sáng vừa khỏe, tránh việc mắc phải dị tật không mong muốn.
Ngoài ra, các nhà giáo dục còn chỉ ra những tác dụng khác của thai giáo đó là:

 

Trong mỗi giai đoạn của thai kỳ, việc áp dụng phương pháp thai giáo cần có sự thay đổi một cách linh hoạt để kích thích thai nhi phát triển tốt nhất. Theo đó, thời kỳ phát triển năm giác quan của thai nhi được hình thành khác nhau nên mẹ bầu cần thực hiện biện pháp thai giáo phù hợp để đạt được hiệu quả tối ưu.

Ngay từ khi còn là bào thai, não bộ của thai nhi đã hình thành cơ bản về cấu trúc và sẵn sàng để tiếp nhận các thông tin. Đồng thời, theo kết quả nghiên cứu thực nghiệm khoa học, thai nhi đã bắt đầu phát triển các giác quan của não trái: thính giác, thị giác, vị giác, khứu giác, xúc giác, có sự xuất hiện của trí nhớ và đặc biệt thai nhi còn biết sử dụng vận động để trao đổi thông tin với cơ thể người mẹ. Cùng với đó, thai nhi còn phát triển năng lực giác quan của não phải với khả năng tiếp nhận các rung động, khả năng thấu hiểu và thần giao cách cảm hòa hợp với cha mẹ. Nhờ đó mà thai nhi có khả năng tiếp nhận những bài học mang tính giáo dục từ cha mẹ khi còn chưa chào đời.

Trong giai đoạn này, thai nhi đã có thể vận động bên trong tử cung của mẹ. Lúc này, một số giác quan của bé cũng bắt đầu hình thành và phát triển. Trẻ hoàn chỉnh khứu giác vào tuần thứ 17 của thai kỳ. Tuần thứ 6 – 20 là khoảng thời gian thính giác của trẻ hình thành cho tới lúc phát triển hoàn chỉnh. Trong khi đó, vị giác bắt đầu xuất hiện từ tuần thứ 12.

Theo đó, biện pháp thai giáo đầu tiên các mẹ cần áp dụng trong 3 tháng đầu của thai kỳ đó chính là việc giữ tâm trạng tích cực, vui vẻ và hạnh phúc. Ở giai đoạn này, trước sự thay đổi của cơ địa, các mẹ thường cảm thấy khó chịu, dễ cáu gắt, song mẹ cần học cách kiềm chế cảm xúc và luôn giữ tinh thần thoải mái để bé yêu cảm nhận được những điều ngọt ngào nhất từ cơ thể và hành động của mẹ.

Kết hợp với việc tập thói quen âu yếm bằng cách xoa bụng nhẹ nhàng và trò chuyện với bé mỗi ngày, mẹ có thể và tạo cảm giác ấm áp, an toàn cho bé, tăng sợi dây gắn kết với con yêu của mình. Các mẹ nên dành ít nhất 15 phút mỗi ngày để trò chuyện cùng bé và thời điểm thích hợp nhất là vào mỗi tối trước khi đi ngủ.

Từ tuần thứ 28 trở đi, thai nhi đã bắt đầu cảm nhận được ánh sáng khi mà thị giác và xúc giác của con đang trong giai đoạn hình thành và phát triển. Lúc này, thai nhi đã có thể dùng tay chạm vào mắt và có thể đóng mắt lại, mở mắt ra. Đồng thời, đây cũng là thời điểm mà thính giác của bé dần hoàn chỉnh và bé đã có khả năng ghi nhớ âm thanh như tiếng nói bên ngoài của ba mẹ hoặc là âm nhạc.

Ở giai đoạn này, mẹ vẫn tiếp tục thực hiện các kỹ năng thai giáo giống như ở 3 tháng đầu thai kỳ và bổ sung thêm các phương pháp thai giáo âm thanh như cho bé nghe những bản nhạc du dương hay hát cho con nghe và tích cực trò chuyện cùng con mỗi ngày.

Mẹ hãy chơi cùng bé bằng cách lắng nghe nhịp đạp của con và kích thích con vận động. Mẹ đặt tay lên bụng và nói chuyện với con, khuyến khích con đạp để giúp bé phát triển cơ bắp, cơ thể linh hoạt khỏe mạnh, thúc đẩy khả năng vận động của tứ chi một cách tốt nhất.

Trong 3 tháng giữa thai kỳ, bé bắt đầu có những cảm nhận và biết phản ứng lại với các kích thích một cách rõ rệt. Mỗi khi mẹ uống nước nóng/lạnh, bé sẽ đạp nhiều hơn bình thường. Do đó, các chuyển động của thai nhi trong bụng mẹ không chỉ đơn thuần là để thể hiện sự sinh tồn mà còn là cách để bé yêu gửi gắm những thông điệp cảm xúc muốn nói với mẹ. Mẹ có thể massage nhẹ nhàng để bé cảm thấy dễ chịu và có được tư thế nằm thoải mái.

Trong giai đoạn này, thai nhi có thể nghe và phân biệt được một cách rõ ràng các tác động từ bên ngoài, mức độ cao hay thấp trong giọng nói và các loại âm thanh khác nhau. Não bộ của các bé bắt đầu xuất hiện các nếp nhăn và đường rãnh rõ ràng, có kết cấu phức tạp, các tế bào thần kinh gần giống với người trưởng thành. Vị giác phát triển giúp bé có thể cảm nhận được các mùi vị. Thông qua các thí nghiệm đối với trẻ sinh non cho thấy, thai nhi thường thích vị ngọt. Bên cạnh đó, bé còn có khả năng phân biệt các hiện tượng giữa ngủ và thức, vui vẻ hay buồn bã của mẹ. Chính vì đã phát triển khá toàn diện nên đây là lúc mà việc thai giáo trở nên lý tưởng hơn bao giờ hết.

Cùng với đó, cũng có nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh rằng, bé có xu hướng quay đầu về phía ánh sáng, bởi nó giúp kích thích thị giác và trí tò mò của bé. Mẹ có thể tập cho con tiếp xúc với ánh sáng để bé có sự phát triển thị giác một cách tốt nhất.

Bên cạnh đó, mẹ cũng nên tăng cường vận động với những bài tập thể dục phù hợp và đi dạo để hít thở không khí trong lành và cung cấp đầy đủ khí oxy cho thai nhi. Mẹ cũng cần thực hiện các phương pháp thai giáo giúp kích thích não của bé phát triển bằng việc giữa cho trạng thái tâm lý của mình luôn ổn định, đồng thời dành thật nhiều thời gian nói chuyện với con để gần gũi con nhiều nhất có thể.

 

Vào khoảng tuần thứ 14, thính giác của bé bắt đầu phát triển, bé sẽ nghe được các âm thanh khác nhau ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Vì vậy, các chuyên gia cho rằng không cần đợi đến khi bé được sinh ra, giai đoạn trong bụng mẹ chính là khoảng thời gian lý tưởng để mẹ áp dụng các biện pháp thai giáo giúp bé phát triển nhân cách một cách tốt nhất.

Theo đó, để thai nhi lắng nghe tiếng nói của cha mẹ chính là cách để đại não của thai nhi có những ấn tượng đầu tiên về ngôn ngữ. Tuy thai nhi không hiểu được ý nghĩa của những lời nói đó, song bé có thể làm quen với ngữ âm, ngữ điệu, từ đó kích thích khả năng thích ứng với ngôn ngữ của đại não sau này. Đến khi chào đời, trẻ có thể nhận ra những âm thanh quen thuộc đã được nghe trong thai kỳ và cảm nhận được sự gần gũi của bố mẹ khi được sinh ra.

Bằng cách nhẹ nhàng chạm tay lên bụng, thì thầm với con lời âu yếm, dịu dàng, kể cho con nghe những câu chuyện thú vị trong cuộc sống hay chỉ đơn giản là những lời thủ thỉ hàng ngày, mẹ đã mang đến cho con niềm hạnh phúc ngập tràn yêu thương, giúp con được nuôi dưỡng tâm hồn, đồng thời, phát triển thính giác một cách nhanh chóng.

Trong cuộc sống, sách luôn là nhịp cầu tri thức kết nối mọi người xích lại gần nhau hơn. Và những câu chuyện từ sách vở vẫn là nguồn tài nguyên quý giá. Đây cũng được xem là phương pháp thai giáo rất tốt cho thai nhi mà các mẹ bầu không nên bỏ qua.

Do đó, ngay từ khi bé vẫn còn chưa ra đời, mẹ có thể tìm mua những quyển sách thiếu nhi hay những cuốn truyện ngụ ngôn, truyện cổ tích để đọc cho con nghe. Khi nghe được các âm thanh, tiếng nói từ những câu chuyện mà mẹ đọc, thai nhi vừa có thể cảm nhận được sự thân thiết từ giọng đọc truyền cảm của mẹ lại cảm thấy thoải mái khi ở trong tử cung. Hơn nữa, đây cũng là cách để mẹ giúp con hình thành nhân cách tích cực.

Những lời ru của dân tộc vốn với âm điệu du dương, dễ đi vào lòng người không chỉ tạo cho người nghe nhiều cung bậc cảm xúc mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc và sẽ rất phù hợp cho phương pháp thai giáo bằng âm thanh. Không những thế, hát ru còn có tác dụng nhất định đến trí thông minh của trẻ nhỏ ngay từ khi còn trong bụng mẹ.

Vì thế, mẹ có thể hát cho con nghe những câu hát, lời ru nhẹ nhàng mà sâu lắng bằng cảm xúc dạt dào để truyền tải tới con tình yêu thương vô bờ bến của mình.

Âm nhạc không chỉ là “món ăn tinh thần” của người lớn mà còn giúp ích rất nhiều cho sự phát triển trí não của thai nhi. Việc cho bé nghe những bản nhạc nhẹ nhàng như nhạc cổ điển, nhạc không lời, nhạc dân ca, trữ tình với âm lượng vừa phải chính là cách thư giãn tuyệt vời cho mẹ, đồng thời giúp nuôi dưỡng tâm hồn cho bé ngay từ khi còn trong bụng.

Mỗi ngày mẹ nên cho bé nghe nhạc từ 1 – 2 lần. Mỗi lần kéo dài khoảng 15 phút. Đặc biệt, mẹ hãy mở nhạc khi bé vẫn còn thức và có những chuyển động như đạp hay thay đổi tư thế. Đồng thời, tập cho bé thói quen nghe nhạc vào một giờ cố định. Một lưu ý nhỏ đó là âm thanh quá lớn có thể khiến thai nhi bị căng thẳng. Vì vậy, khi cho thai nhi nghe nhạc, mẹ cần chú ý điều chỉnh âm lượng ở mức hợp lý để không ảnh hưởng đến thính lực của con sau này.

Từ 3 tháng tuổi, thai nhi đã có khả năng nhận biết về xúc giác. Lúc này, mẹ có thể áp qua xúc giác cho bé yêu bằng các động tác massage bụng nhẹ nhàng và trong khoảng thời gian hợp lý. Mẹ hãy tương tác với con thông qua các đầu ngón tay bằng cách xoa nhẹ thành bụng. Việc làm này vừa tốt cho sức khỏe của cả mẹ và sự phát triển của thai nhi. Đối thoại với thai nhi bằng cơ thể sẽ giúp bé có những phản ứng đáp lại như duỗi cánh tay, đạp chân, chuyển động đầu và toàn thân mà mẹ có thể dễ dàng cảm nhận được.

Khi tiến hành massage bụng, các mẹ nên nằm với một tư thế thoải mái, toàn thân thả lỏng và không suy nghĩ nhiều để có hiệu quả cao nhất. Các mẹ bầu có thể thực hiện bằng cách đặt ngón tay lên vùng bụng chỗ thai nhi thường đạp rồi ấn nhẹ và nâng tay lên, vuốt nhẹ từ trên xuống dưới, từ trái qua phải, cứ thế vỗ về bụng. Song, các mẹ cần chú ý tránh dùng cả bàn tay xoa trực tiếp nhiều lần vào bụng bầu. Hành động này có thể dẫn đến những cơn co thắt tử cung dọa sinh non hoặc sẩy thai.

Từ tuần 18 của thai kỳ, bé có thể cảm nhận được ánh sáng và tới tuần 28 mắt bé bắt đầu mở.  Hay còn gọi là thai giáo bằng ánh sáng. Vì vậy, mẹ nên áp dụng phương pháp này từ tam cá nguyệt thứ ba, tức là vào khoảng 3 tháng cuối của thai kỳ.

Bằng cách chiếu đèn pin có độ sáng nhẹ vào bụng bầu ở khoảng cách hợp lý, di chuyển ánh sáng đèn dọc theo bụng với tốc độ chậm rãi và sau đó theo dõi phản ứng của con, mẹ sẽ thấy bé yêu có những chuyển động bất ngờ. Ngoài ra, mẹ cũng có thể tắm nắng để bé có thể cảm nhận được ánh sáng mặt trời. Vào sáng sớm hoặc chiều tối là thời điểm không khí khá trong lành, mẹ có thể đưa con đi tắm nắng trong khoảng 15 đến 20 phút mỗi ngày.

Theo các nghiên cứu, môi trường trong tử cung của mẹ dạy cho thai nhi về môi trường sống ở bên ngoài sau khi chào đời. Chế độ dinh dưỡng và khoa học của mẹ ảnh hưởng khá nhiều đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi. Khi cơ thể mẹ được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, các tế bào của thai nhi sẽ phát triển khỏe mạnh và quá trình trao đổi chất sẽ diễn ra thuận lợi. Khi người mẹ áp dụng chế độ dinh dưỡng không hợp lý, các tế bào của thai sẽ tích trữ calorie dưới dạng mỡ và ảnh hưởng đến cân nặng về sau.

Do đó, mẹ bầu cần bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, không nên kiêng khem quá mức, không nên ăn quá no mà chia thành các bữa nhỏ trong ngày, kết hợp với ngủ đủ giấc và thường xuyên vận động nhẹ nhàng để nâng cao sức khỏe. Với những mẹ thường bị ốm nghén không thể thu nạp thức ăn vào cơ thể thì nên uống thêm các loại sữa dành cho bà bầu.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng mẹ có hàm lượng vitamin D thấp khi mang thai sẽ sinh ra những đứa con có não kém hoạt động. Vì thế, mẹ cần bổ sung vitamin này bằng việc thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đồng thời ăn trứng, bơ, thịt bò, gan... để bổ sung thêm.

Bên cạnh đó, các loại cá như cá hồi, cá ngừ, cá thu giàu a-xít béo omega-3, rất quan trọng cho sự phát triển của não trẻ em. Hay những loại trái cây và rau củ như việt quất, cà chua, đậu đỏ... giàu chất chống ôxy hóa cũng cần được bổ sung khi mẹ mang thai.

Ngoài ra, mẹ bầu cũng có thể bổ sung thêm nguồn vitamin tổng hợp, sắt và canxi để giúp hệ xương và não bộ của thai nhi phát triển một cách tốt nhất.

Qua những chia sẻ hữu ích trên, hy vọng các mẹ đã có cái nhìn đúng đắn về thai giáo cũng như nắm bắt được các phương pháp thai giáo hiệu quả để giúp bé yêu phát triển khỏe mạnh và tích cực ngay từ khi còn trong bụng. Chúc các mẹ thai giáo thành công và có một thai kỳ hạnh phúc.