4 Cẩm nang dạy con biết suy nghĩ chín chắn và trưởng thành của người Nhật

Người Nhật bản nổi tiếng là người có sự điềm tĩnh, suy nghĩ chín chắn và biết nghĩ cho người khác. Để có được điều này, những đứa trẻ Nhật đã được cha mẹ chúng rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ. Cùng tìm hiểu các cẩm nang nuôi dạy con biết suy nghĩ chín chắn và trưởng thành của những bà mẹ Nhật. Đây cũng chính là bí quyết nuôi dạy con hoàn hảo, giúp trẻ có sự điềm tĩnh và suy nghĩ kĩ càng trước khi hành động.
 

 

Con người sẽ mất rất ít thời gian để học nói, tuy nhiên có khi phải mất cả cuộc đời để học cách im lặng. Im lặng để lắng nghe lý trí, để mở rộng tâm hồn và cảm thông, thấu hiểu. Và người Nhật rất chú trọng đến sự im lặng đó. Họ muốn dạy con họ ngay từ khi còn nhỏ đã phải học cách im lặng, thấu hiểu và cảm thông.

Cổ nhân xưa cho rằng đôi tai của con người thật lạ kì, chỉ biết hướng ra nghe những lời nói xu nịnh, bóng bẩy, sáo rỗng. Mà đôi khi lại quên lắng nghe những điều chân thật, những điều thật lòng ẩn sâu tâm can. Im lặng để lắng nghe được những điều thật lòng đó.

Người Nhật ngày nay thường áp dụng phương pháp giáo dục Yonmoku hay còn gọi là 4 bài học hành động im lặng. Nhằm khuyến khích thế hệ tương lai ngay từ nhỏ biết cách lắng nghe bản thân, lắng nghe sự thật, khai mở thế giới quan xung quanh cũng như rèn luyện lối suy nghĩ chín chắn, trưởng thành.

Với phương pháp giáo dục này, trẻ học được nhiều điều, và dần hình thành lối tư duy tích cực, hoàn hảo. Trẻ quan sát, thấu cảm thế giới tự nhiên xung quanh một cách sâu sắc hơn.

Ở các trường mẫu giáo của Nhật hầu hết đều có những buổi học ngoài trời, đó có thể là đi dạo công viên hoặc những tiết học làm vườn vào mỗi sáng. Nhằm tạo cơ hội cho trẻ tự do và thỏa sức khám phá thiên nhiên diệu kì, khám phá những điều mới lạ xung quanh trẻ. Với cách giáo dục này, giúp cho trẻ có khả năng tập trung cao và khả năng quan sát tốt hơn. Trẻ sẽ hiểu hơn về thế giới xung quanh và thích thú với những điều mới mẻ vừa phát hiện.

Trong phương pháp nuôi con kiểu Nhật, cha mẹ không đặt nặng vấn đề học chữ viết hay số đếm cho con cái. Mà học chú trọng đến việc tìm cách kích thích sự hiếu kỳ, phát triển trí tưởng tượng, tính tò mò của trẻ. Chính vì thế trẻ em Nhật luôn có sự sáng tạo, nhanh nhạy. Để làm điều đó, họ dẫn dắt trẻ khám phá thiên nhiên, tìm kiếm niềm vui từ thiên nhiên.

Đồng thời bằng các bản nhạc hay, những bức tranh đẹp, cha mẹ Nhật vun đắp tình yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp và nâng cao tính thẩm mỹ cho con. Nếu như việc chơi nhạc cụ thúc đẩy sự tập trung, thì những bài thơ sẽ có tác dụng rèn luyện trí nhớ cho trẻ.

Với 4 bài học này, trẻ sẽ học được sự điềm tĩnh, im lặng khi cần thiết. Đồng thời tăng khả năng nhận thức của trẻ, giúp trẻ có sự phát triển và sáng tạo.

Sách là nguồn tri thức vô tận, cũng là nguồn dinh dưỡng cho tâm hồn trẻ, từ đó phát triển tư duy đa dạng, sáng tạo. Trong phương pháp nuôi dạy con của người Nhật, cha mẹ luôn khuyến khích thói quen đọc sách cho con.

Thói quen đọc sách này được áp dụng vào khoảng 8 giờ mỗi buổi sáng, trong không gian yên tĩnh. Con có thể đọc và hiểu được những kiến thức trong sách. Thực tế, khoa học đã chứng minh rằng trong không gian bối cảnh yên tĩnh, thanh bình, trẻ sẽ tiếp thu kiến thức nhanh và ghi nhớ lâu hơn. Đó là môi trường tốt nhất để trẻ tiếp nạp các tri thức bổ ích vào bộ não của mình. Điều này cũng đồng nghĩa giúp bé hứng thú và yêu thích những trang sách hơn mỗi ngày, để rồi từ đó có thêm hành trang tri thức về cuộc sống.

Tại các trường học ở Nhật Bản, họ sẽ dành khoảng 15 phút mỗi ngày, từ 8h15 đến 8h30 cho các bé tập trung đọc thầm những cuốn sách mình yêu thích. Những cuốn truyện, sách này có thể là do bé tự mang đi, hoặc mượn ở thư viện của trường.

Cha mẹ Nhật luôn chú trọng giáo dục trẻ các thói quen  “biết suy nghĩ đến người khác”, “biết ơn mọi người”, “tính nhẫn nại”, “sự tinh ý” hay “tinh thần vươn lên phía trước” ngay từ lúc bé. Còn trong giáo trình học tại trường học mầm non, tiểu học Nhật, thì các thầy cô giáo luôn khuyến khích các trẻ rèn luyện nếp sống vì người khác và hoàn thiện nhân cách của bản thân.

Trẻ em Nhật Bản được giáo dục rằng cần phải chung tay dọn dẹp để trường lớp học luôn được sạch sẽ. Và khi làm điều đó, không đơn thuần chỉ vì mục đích hoàn thành trách nhiệm của riêng cá nhân mình, mà là việc làm cho chính bản thân mình có môi trường tốt nhất.

Khi dọn dẹp trong im lặng, trẻ còn học được sự tập trung và cảm nhận sâu sắc giá trị đích thực của bản thân với toàn bộ tập thể. Một cá nhân với tập thể, và trách nhiệm của cá nhân với tập thể. Phương pháp giáo dục này đã được áp dụng tại Nhật Bản từ các bậc tiểu học cho đến trung học. Và thường trong khoảng thời gian 10 phút sau giờ nghỉ trưa, trẻ sẽ cùng nhau đẩy bàn học xuống cuối lớp rồi cùng nhau dọn nền nhà cũng như lau của kính và sàn hành lang.

Bài học về cảm nhận và đánh giá cũng được người Nhật Bản coi trọng khi dạy con. Bài học cực kỳ quý giá tại các trường học Nhật Bản dạy cho trẻ chính là rèn luyện và cảm nhận. Đồng thời qua đó gia tăng năng lực, khả năng tập trung, tư duy, loại bỏ những bất an trong tâm hồn. Để tâm hồn luôn được thanh lọc, nhìn nhận mọi việc sẽ theo góc nhìn đa chiều, tinh tế hơn.

Sau khi chào buổi sáng tại trường, trước giờ tan lớp hoặc sau khi dọn vệ sinh. Các bé sẽ dành 1 – 2 phút để chỉnh đốn tác phong, trang phục bản thân, nhắm mắt hít thở sâu, tạo sự bình tĩnh, nhẹ nhàng rồi suy nghĩ về một ngày vừa qua.

Thực tế, sau khi chào buổi sáng, trước giờ tan lớp hoặc sau khi dọn vệ sinh, các bé sẽ dành 1-2 phút để chỉnh đốn tác phong bản thân, nhắm mắt hít thở sâu tạo sự bình tĩnh rồi suy nghĩ về một ngày vừa qua. Tuy đó là chút thời gian ngắn ngủi và hết sức đơn giản, nhưng nhờ bài học này, không ít trẻ đã có những suy nghĩ thấu đáo và sâu sắc cho chính mình cũng như tương lai.

Bạn sẽ không ngạc nhiên khi thấy người Nhật luôn đúng giờ, tác phong nhanh nhẹn và sự im lặng điềm tĩnh. Bởi ngay từ khi trên ghế nhà trường, các bé đã được rèn luyện những tác phong này theo một cách bài bản.

Trên ghế nhà trường, các bé được rèn luyện sự im lặng và tác phong di chuyển nhanh, mau gọn, nhẹ nhàng tại những nơi đông người. Hoặc trong các buổi diễn tập gặp thiên tai như hỏa hoạn, sóng thần, động đất… Im lặng, không ồn ào, hết sức nhẹ nhàng nhưng nhanh nhẹn. Những bài học, điều tưởng chừng như vô cùng nhỏ nhặt này, lại khiến cả thế giới phải nghiêng mình kính phục. Kính phục trước sự điềm tĩnh đến kinh ngạc của những người dân Nhật Bản. Họ có thể bình tĩnh đương đầu ngay cả trong thảm họa kép động đất sóng thần năm 2013, trong những thiên tai ập đến đối với đất nước này.

Phương pháp dạy con theo kiểu Nhật này tuy không hề dễ dàng đến mức có thể khiến trẻ áp dụng nhuần nhuyễn tức thì. Nhưng nó cũng không quá khó để khiến các mẹ tốn quá nhiều công sức, hay vất vả quá. Nuôi dạy con ngoan, thành tài chưa bao giờ là điều dễ dàng, tuy nhiên nếu chịu khó, cố gắng, chắt lọc những kinh nghiệm hữu ích để áp dụng thực tế thì sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.

Với những bài học về sự im lặng Yonmoku trên, sẽ là một trong những cẩm nang hữu ích nuôi dạy trẻ trưởng thành, có suy nghĩ chín chắn và sự điềm đạm, điềm tĩnh trước mọi việc. Đây là những kinh nghiệm quý báu trong cách nuôi dạy con của người Nhật mà mỗi bậc cha mẹ nên tham khảo và học hỏi.